Mijają dziesiątki lat, a to co najbardziej elektryzuje
społeczeństwo się nie zmienia – zbrodnie i przestępstwa. Na całym świecie
prowadzone są badania, którym poddawana jest psychika sprawców, ich modus operandi, a wszystko po to, by
dowiedzieć się, co pchnęło człowieka do takiego czynu. Kryminalistyka stale
rozwija się i udoskonala swój sprzęt badawczy, by zmniejszyć ryzyko pomyłki do
zera. A częstotliwość popełnianych zbrodni, doprowadziła do powstania nowego zawodu
– profilera.
Swoją rolę odgrywa także społeczeństwo, które przez wiele
tygodni żyje sprawami nagłaśnianymi przez media. Nie inaczej było wiele lat temu, tuż po zakończeniu II wojny
światowej, gdy w Polsce miały miejsce przetasowania polityczne, państwo żyło w
chaosie, a służby bezpieczeństwa w imię panującego wówczas PRL-u, za wszelką
cenę chciały udowodnić swoją skuteczność.
„Zagadki kryminalne PRL” to zbiór - synteza spraw
kryminalnych, które elektryzowały społeczeństwo tamtych czasów. Na podstawie
ówczesnych wydarzeń, powstało nie tylko wiele artykułów, ale część spraw,
znalazło swoje miejsce, także w lokalnych piosenkach komponowanych między innymi
przez Stanisława Grzesiuka. Autorzy
fundują czytelnikowi wiedzę w pigułce, w relacjach przeczytać można zeznania
świadków, ówcześnie panujące nastroje oraz charakterystykę sprawcy. Wszystko to
podane przystępnie, co więcej nie ma się wrażenia zarzucenia faktami, dzięki
czemu odbiorca wynosi z opowiedzianej historii pakiet informacji, które mogą
stać się podstawą do swoich dalszych poszukiwań.
Zdecydowanie na plus działają także fragmenty, w których
autorzy podkreślają czy a jeśli tak to jakie fakty lub ślady po odbytym
procesie, można znaleźć w Izbie Pamięci Narodowej. To wielce przydatne, bo na
tej podstawie czytelnik ma możliwość obserwacji, które ze śledztw były
niewygodne dla władzy i dlaczego, co skrupulatnie punktują autorzy.
To co można znaleźć w wielu innych książkach, których kanwą
stały się liczne morderstwa, popełniane choćby przez Zdzisława Marchwickiego
czy Leszka Pękalskiego, by później obudować je fabularyzowaną akcją, tu opiera się
wyłącznie na faktach i zbiorze dokumentów. Panowie przytaczają również liczne
przykłady z kultury masowej oraz filmów dokumentalnych, udowadniając, że
zbrodnie dawno popełnione nadal „cieszą się” zainteresowaniem i są elementami
licznych inspiracji.
Wampir rzeczywiście przestał odtąd działać, ale sprawa stała się na Śląsku i w Zagłębiu na tyle głośna, że potrzebny był sprawca: obojętnie czy prawdziwy czy wymyślony, ważne było, żeby uciszyć "gniew ludu".*
Dla wszystkich, którzy obserwują z uwagą wszelkie poczynania
graficzne na okładce książki, dodam tylko, że front książki jest niezwykle
magnetyzujący. A za projekt okładki odpowiada pan Paweł Panczakiewicz.
„Zagadki kryminalne PRL” to książka dla wszystkich miłośników
zagadek kryminalnych, ale także historii Polski, podszytej dawnymi działaniami
władzy, służb bezpieczeństwa, a nieraz i wymiaru sprawiedliwości. Żeby
dowiedzieć się jak to wszystko funkcjonowało w trakcie PRL zachęcam do
sięgnięcia po tę lekturę. To zdecydowanie bardzo dobra literatura faktu.
Stanisław Grzesiuk – były więzień obozów koncentracyjnych.
By poznać historię „barda z Czerniakowa” zachęcam do sięgnięcia po książkę „Pięć
lat kacetu” – gdzie opisuje czas spędzony w obozie koncentracyjnym. Niedawno na
polskim rynku książki ukazała się jego biografia „Grzesiuk, król życia”
Bartosza Janiszewskiego.
Leszek Pękalski – o jego sprawie pisała Magda Omilianowicz w
książce „Bestia. Studium zła”. Książki z serii Od deski do deski czerpią z prawdziwych
wydarzeń, natomiast obudowane są także fikcją literacką.
Zdzisław Marchwicki – jego historię można poznać w
ubiegłorocznym filmie „Jestem mordercą” w reżyserii Macieja Pieprzycy. Choć
historia oparta jest morderstwach „wampira z Zagłębia”, w filmie użyto innych imion
i nazwisk. Bardzo polecam, szczególnie, że perspektywa winy i mordercy jest
rozbudowana na inne postacie.
Autor: Kazimierz Kunicki, Tomasz Ławecki
Tytuł: "Zagadki kryminalne PRL"
Wydawnictwo: Bellona
Miejsce wydania: Warszawa
Rok wydania: 2017
Cytat: K. Kunicki, T. Ławecki, Zagadki kryminalne PRL, Warszawa 2017, s. 102.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz